Jagodzisko
Z cukrem i śmietaną, jako nadzienie do słodkich bułek, a może dodatek do naleśników? Niezależnie od sposobu podania, jagody, zaskakują bogactwem składników odżywczych. Można zbierać je w lesie bez ograniczeń. Choć mają niemałą konkurencję w postaci popularnej borówki wysokiej, zwanej amerykańską, ich właściwości w niczym jej nie ustępują, a wręcz przewyższają. Sezon na te owoce chyli się ku końcowi, choć na krzakach jeszcze dojrzewają dostatnio.
Borówka czarna (Vaccinium myrtillus L.) rośnie w Polsce zarówno na terenach nizinnych, jak i górskich. Największe zbiorowiska, tzw. jagodziska, zlokalizowane są na południu kraju. Krzewinki dorastają do ok. 30 cm, mogą rozrastać się rozlegle na powierzchni kilku metrów kwadratowych. W borach sosnowych i sosnowo-świerkowych są często głównym składnikiem runa leśnego. Owoce osiągają maksymalnie 1 cm średnicy. Mają działanie antybakteryjne, przeciwzapalne, a wyciągi z jagód znajdują zastosowanie w okulistyce i leczeniu chorób układu krążenia.
Z jagodowych ciekawostek trzeba wspomnieć, że w dawnych tekstach (do XVI w.) jedynym określeniem tych owoców było słowo czernica, ze względu na ich charakterystyczny, ciemny kolor. W polskim nazewnictwie ludowym jagoda zwana była także sinicą, borzykiem, afiną. Odwar z borówki czarnej miał podać Rasputin synowi cara Mikołaja II, Aleksemu, cierpiącemu na hemofilię, odnosząc sukces w zatamowaniu krwotoku u chłopca, a tym samym przychylność na dworze Romanowów. W swojej twórczości opisywali borówkę czarną m. in. Maria Konopnicka i Jan Twardowski.
Pamiętajmy o umyciu jagód przed zjedzeniem! Mogą znajdować się na nich larwy tasiemców bąblowców, które roznoszą z odchodami lisy.
Tekst i zdjęcia: Urszula Kaczała - RDLP w Zielonej Górze
Bibliografia:
-
Balcarzowa E., Czarne jagody, borówki i ich synonimy, Język Polski XL, 1960, s. 281–291.
-
Skarżyński A., Zioła czynią cuda, Warszawa 1994 s. 58-61.