Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych pełni rolę Instytucji Wdrażającej dla działania 2.4 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 „Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna": 2.4.1 Ochrona in-situ lub ex-situ zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych.

To działania o charakterze dobrych praktyk, związane z ochroną zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych, w ramach którego finansowane są projekty służące czynnej ochronie siedlisk przyrodniczych i gatunków zagrożonych, w skali Europy i kraju, w odniesieniu do parków narodowych i obszarów Natura 2000 oraz, w ramach kompleksowych projektów ponadregionalnych, leżących poza ww. obszarami.

Na terenie RDLP w Zielonej Górze realizowany jest wyjątkowy projekt, w ramach działania 2.4 POIiŚ. Dlaczego wyjątkowy?

Po pierwsze głównym beneficjentem jest samorząd. Spośród 75 projektów w Polsce, jakie są realizowane w ramach tego działania, tylko w sześciu przypadkach gminy są głównymi beneficjentami.

Po drugie projekt jest płaszczyzną współpracy samorządu z Lasami Państwowymi. W tym przypadku współpraca dotyczy Nadleśnictwa Nowa Sól, które jest partnerem projektu.

A po trzecie?

Projekt przyrodniczy jest dla mieszkańców tej gminy ważnym działaniem, w którym dostrzegane są szanse rozwoju!

Gmina Bytom Odrzański, bo o niej tu mowa, zainwestowała w przyrodę. Jak w każdym samorządzie są tutaj inne potrzeby, jak bezrobocie, edukacja, brak infrastruktury drogowej, kanalizacja, rewitalizacja zabytków i wiele, wiele trudnych społecznych spraw. Przyroda nie  zawsze może być priorytetem, gdy mieszkańcy borykają się z problemami braku pracy, czy socjalnymi niedostatkami.

A jednak zdecydowano się tutaj na taki projekt!

Kozioróg dębosz, pachnica dębowa. Kto znał nazwy tych owadów w Bytomiu Odrzańskim parę lat temu? Nawet burmistrz, pan Jacek Sauter – pomysłodawca i realizator projektu, przyznaje, że były to dla niego zupełnie nieznane tematy. Dzisiaj z dumą prezentuje, co udało się już zrobić w ramach projektu i jakie pomysły napędzają kolejne zadania. Aż chce się zobaczyć! Już dzisiaj zapraszamy na 10 kilometrową ścieżkę rowerową po Trakcie Pruskim. Wrażenia krajobrazowe i przyrodnicze gwarantowane!

Zapraszamy na wycieczkę szlakiem kozioroga i pachnicy,
fot. U. Kaczała (RDLP w Zielonej Górze)

Trakt Pruski obfituje w ciekawe okazy drzew,
fot. U. Kaczała (RDLP w Zielonej Górze)

Na turystów czeka nie lada atrakcja - zapierający dech w piersiach widok na zamek w Siedlisku,
wyłaniający się pomiędzy płynącą Odrą i konarami drzew, a niebem,
fot. U. Kaczała (RDLP w Zielonej Górze)

Czy nie jest tu przepięknie? Fot. U. Kaczała (RDLP w Zielonej Górze)

W tym miejscu planowane są dalesze inwestycje, związane z rekreacją
i spędzaniem czasu wolnego przez mieszkańców Bytomia Odrzańskiego i okolic,
fot. U. Kaczała (RDLP w Zielonej Górze)

Dla zainteresowanych szczegóły projektu:

Projekt zakłada różnorodne działania związane z ochroną obszarów naturowych oraz ochroną cennych gatunków – pachnicy dębowej i kozioroga dębosza (owadów związanych z martwym drewnem). Polegać one będą na przywróceniu optymalnych warunków siedliskowych dla tych gatunków, w tym poprawie nasłonecznienia dla ok. 200 drzew. Ponadto planuje się m.in. utworzenie korytarzy ekologicznych zapewniających ciągłość między ostojami pachnicy i kozioroga nad Odrą: na obszarach Natura 2000 Kozioróg w Czernej oraz Nowosolska Dolina Odry. W ramach projektu stworzone zostanie również „Pogotowie pachnicowe” (dla woj. lubuskiego i dolnośląskiego), które nie tylko ma zabezpieczać zagrożone owady w sytuacjach awaryjnych (wycinka drzew i alei przydrożnych, zdarzenia losowe), lecz także zadba o późniejsze ich przywrócenie naturze.

Projekt uwzględnia także działania ochronne związane z zachowaniem lasów łęgowych i łąk selernicowych. W przypadku tych pierwszych celem jest unaturalnienie lasów łęgowych poprzez odtworzenie zasobów martwego i rozkładającego się drewna oraz ograniczenie występowania inwazyjnych gatunków obcych. Natomiast powstrzymanie degradacji i przeobrażenia łąk selernicowych nastąpi poprzez usunięcie zarastających je drzew i krzewów oraz koszenie.

W projekcie przewidziano również posadzenie 450 dębów szypułkowych – w formie alei, tworzących korytarze ekologiczne dla drzewolubnych owadów, ptaków, nietoperzy i innych organizmów.

Uzupełnieniem wszystkich wymienionych wyżej działań czynnej ochrony będzie natomiast wytyczenie ścieżek pieszo-rowerowych, kierujących ruch turystyczny poza obszar chronionych siedlisk, a tym samym minimalizujących niekorzystne oddziaływanie człowieka.

GATUNKI i SIEDLISKA CHRONIONE: pachnica dębowa; kozioróg dębosz; łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe, jesionowe; łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe; łąki selernicowe.

ZASIĘG: Nadleśnictwo Nowa Sól i Gmina Bytom Odrzański oraz Nadleśnictwo Głogów – woj. dolnośląskie.

WARTOŚĆ PROJEKTU: 3 219 847,25 zł, w tym 2 736 870,16 zł dofinansowania z UE.