Prace urządzeniowe pozwalają na dokładniejsze przyjrzenie się granicom rezerwatów i ich bezpośredniego otoczenia pod kątem walorów przyrodniczych. W przypadku stwierdzenia występowania elementów cennych wykraczających poza dotychczasowe granice rezerwatów, podejmowane są działania zmierzające do powiększenia obszarów objętych ochroną rezerwatową. Tak stało się i tym razem.

Rzeka Odra, przepływająca przez obszar RDLP w Zielonej Górze, w dwóch miejscach ociera się o wysokie moreny czołowe ukształtowane w okresie ostatniego zlodowacenia. Są to okolice Gostchorza koło Krosna Odrzańskiego oraz Bobrownik koło Nowej Soli. Takie położenie doliny rzecznej sprawiło, że w przeszłości (obecnie już zdecydowanie rzadziej) dochodziło do podmywania przez rzekę morenowej skarpy i obrywania się jej fragmentów. W obu tych położeniach spadki skarp osiągają nawet 50%, a takie warunki stanowią specyficzne siedlisko dla kształtujących się tu rzadkich fitocenoz, czyli zbiorowisk roślinnych o określonej strukturze, które wyodrębniają się stanowiąc niepowtarzalne zjawisko przyrodnicze. Zbiorowiska te są mało zniekształcone, gdyż w takich warunkach praktycznie nie ma możliwości prowadzenia gospodarki leśnej. W okolicach Gostchorza występują m.in. niewielkie płaty ciepłolubnych dąbrów, które przypominają kserotermiczną dąbrowę Quercetum pubescenti-petraeae, znaną z okolic Bielinka. Również koło Bobrownik stwierdzono podobne gatunki roślin ciepłolubnych, m.in. rzadkiego ciemiężyka białokwiatowego (Vincetoxicum hirundinaria), jednak tutaj dominującym drzewem porastającym skarpy jest buk.

Ciemiężyk białokwiatowy rosnący na terenie rezerwatu Bukowa Góra (fot. Dariusz Kiewlicz)

Rezerwat „Bukowa Góra” obejmujący 8,84 ha stromej skarpy nadodrzańskiej, położonej w okolicach Bobrownik, został ustanowiony już w 1954 r, tym samym jest to najstarszy powojenny leśny rezerwat w lubuskiem. W późniejszych latach powierzchnia rezerwatu została zwiększona o 1,8 ha. Następnie, na etapie prac przygotowawczych, zmierzających do opracowania projektu planu urządzenia lasu V rewizji, Nadleśnictwo Przytok w roku 2018 zaproponowało objęcie ochroną rezerwatową dalszej części skarpy, z zamiarem przedłużenia wąskiego pasa rezerwatu w kierunku północnym. Służby RDLP dostrzegły możliwość włączenia do rezerwatu także leżących u podstawy skarpy cennych łęgów wiązowych i olszowych. Po ich włączeniu rezerwat mógłby mieć nawet 70 ha. Jednak w wyniku przeprowadzonych w terenie konsultacji z udziałem przedstawicieli Ruchu Miejskiego Zielona Góra, Gminy Otyń oraz Koła łowieckiego „Ryś”, ze względu na brak przychylności ze strony gminy i miejscowych myśliwych Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim zdecydował się na przyjęcie wariantu kompromisowego. Ostatecznie powierzchnia rezerwatu zwiększyła się do 29,18 ha co oznacza, że zwiększyła się trzykrotnie. Zarządzenie RDOŚ zatwierdzające nowe granice rezerwatu przyrody „Bukowa Góra” zostało ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubuskiego z dnia 19 listopada 2020 roku.
Rezerwat, który położony jest stosunkowo blisko Zielonej Góry i Nowej Soli, wart jest odwiedzenia nie tylko ze względu na walory fitosocjologiczne, czy występujące tu okazałe stare drzewa, ale także dlatego, że można tu podziwiać niesamowite formy geologiczne: strome skarpy, wyżłobione przez cieki jary oraz obrywy i osuwiska.

Jeden z jarów na terenie rezerwatu - wyjątkowe miejsce na leśny spacer (fot. Dariusz Kiewlicz)

Rezerwat najlepiej jest zwiedzać idąc wzdłuż skarpy, po jej szczycie. Wówczas można podziwiać, oprócz już wymienionych atrakcji, również wspaniałe widoki na dolinę Odry, nie ingerując przy tym w sam teren rezerwatu.

Widok z „Bukowej Góry” na pradolinę Odry (fot. Ewelina Fabiańczyk)

Dla osób zainteresowanych archeologią są jeszcze dodatkowe atrakcje. Do rezerwatu przylegają bowiem dwa cenne obiekty archeologiczne wpisane do rejestru zabytków; okazałe cmentarzysko kurhanowe łużyckich pól popielnicowych z epoki brązu i cyplowe średniowieczne grodzisko ze śladami osady z okresu halsztackiego oraz pierwotnego grodziska z okresu łużyckich pól popielnicowych.

Zapraszamy do wędrówek i podziwiania piękna lubuskiej przyrody.