„Jest gdzieś, lecz nie wiadomo gdzie
Świat, w którym baśń ta dzieje się.
Malutka pszczółka mieszka w nim,
Co wieść chce wśród owadów prym(…)”
Fragment tekstu piosenki: Pszczółka Maja  Słowa: H. Rostworowski

Jeśli zanucimy wyżej cytowany tekst większość z nas bez problemu skojarzy, że chodzi o Pszczółkę Maję, ale gdy zadamy pytanie, jakie święto obchodzimy 8 sierpnia większość z nas miałaby trudności z odpowiedzią. Tego dnia, po raz kolejny obchodzimy Wielki Dzień Pszczół, którego początki sięgają 2013 roku. Wielki Dzień Pszczół to ogólnopolskie święto, którego intencją jest uzmysłowienie nam, jak dużo im zawdzięczamy i jak mógłby wyglądać świat bez nich. Według polskich badaczy (link) w naszym kraju żyje około 470 gatunków pszczół i, niestety, aż połowa z nich jest zagrożona. Globalne ocieplenie, degradacja siedlisk, intensyfikacja rolnictwa, wypalanie łąk i nieużytków, czy zanieczyszczenie środowiska, to przyczyny zmniejszającej się populacji pszczół na całym świecie. A jak ważne są dla nas, postaram się nakreślić w paru zdaniach poniżej.          
Kiedy myślimy o pszczołach, pierwsze skojarzenie to miód, kit pszczeli (propolis), pyłek, mleczko, a tak naprawdę są to efekty uboczne pracy pszczół. W Polsce większość gatunków roślin, czyli około 80 % z nich jest zapylane przez owady, a prym w tym wiodą pszczoły. To dzięki ich pracy rośliny mogą wytworzyć nasiona, warzywa i owoce, a my możemy cieszyć się truskawkami, pomidorami, jabłkami itp. Szacuje się, że około 1/3 żywności na świecie to efekt pracy pszczół. 
Pszczoły są również ważne dla lasu! Pasieki posadowienie na terenie leśnym to nieoceniona baza zapylaczy roślin leśnych oraz istotny element łańcucha zależności pokarmowych tego ekosystemu. Szczególnie cenionym gatunkiem przez pszczelarzy w lesie jest robinia akacjowa, która jest niezwykle miododajnym drzewem w Polsce, zaraz po lipie. Ocenia się, że w Nadleśnictwie Sulechów występuje największe w Polsce oraz jedno z największych w Europie skupisk drzewostanów robiniowych. Powierzchnia tego kompleksu, który nosi nazwę „Lasy Górzykowskie”, wynosi niemal 320 ha, a na terenie całej zielonogórskiej dyrekcji Lasów Państwowych, drzewostany z udziałem tego gatunku zajmują ok. 3065 ha. Ale o robinii akacjowej napiszę Wam więcej w kolejnym artykule.

Robinia akacjowa (fot. Michał Szczepaniak, Nadleśnictwo Lipinki)

Przy okazji warto też wspomnieć, że w Polsce wzrasta zainteresowanie bartnictwem
– formą pszczelarstwa leśnego, która polega na hodowli pszczół leśnych bliskiej naturze (link).

W lesie, bartnicy zamiast uli montują tzw. kłody bartne, czyli odcinki pnia z wydrążoną dziuplą, zawieszone na drzewie
(fot. Żaneta Wojcieszyk, Nadleśnictwo Sława Śląska)

Wracając do pszczół, najbardziej rozpoznawalną pszczołą jest pszczoła miodna, która jest gatunkiem społecznym, tworzącym rodzinę pszczelą, składającą się z matki (królowej), robotnic oraz trutni. Gatunek ten buduje duże gniazda, do 80 tys. osobników, i jest niejako „udomowioną pszczołą”, żyjącą w ulach. To ją najczęściej możemy spotkać w pasiekach, położonych pośród przydomowych ogrodów, na polach lub lesie. Świat pszczół to także dzikie pszczoły, np. murarki ogrodowe – samotnice nie mają królowej i nawet jeśli żyją w koloniach, to nie współpracują ze sobą; czy też pszczolinki złociste – żyjące w dużych koloniach, założonych w glebie, i z racji swojej wysokiej aktywności będące „perłą” naszych ogrodów, mimo iż nie produkują miodu.

A jaki im pomóc?     
Warto wspierać różnego rodzaju działania proekologiczne, mające na celu ochronę tych pracowitych owadów. Doceniając rolę pszczół dla zachowania bioróżnorodności, my leśnicy, realizujemy m.in. projekt „Pszczoły wracają do lasu”, w ramach którego na terenie naszej dyrekcji powstał park pszczeli w Nadleśnictwie Lubsko (link). Celem tego działania jest wzbogacenie bazy żerowej dla pszczołowatych o rośliny pyłko i nektarodajne. Wszyscy możemy pomagać strażniczkom życia! Sadźmy kwiaty w ogrodach, zakładamy łąki kwietne, dbajmy o dostęp pszczół do wody, budujmy domki da błonkoskrzydłych i unikajmy wykonywania oprysków w naszych ogródkach, a jeśli to konieczne to wybierajmy wieczorną porę - po oblocie pszczół.          

Szanowny Czytelniku dziękuje Ci, że dotarłeś do tego miejsca i mam nadzieję, że wzbudziłem Twoją ciekawość i rozpoczniesz własne poszukiwania informacji o jakże interesującym świecie pszczół. Zapraszam Cię również do Nadleśnictwa Sulechów, zwłaszcza wtedy, kiedy kwitną akacje – uczta dla zmysłów gwarantowana.

Z leśnym pozdrowieniem,
Darz Bór!
leśnik Darek